Spółdzielnia energetyczna jest to spółdzielnia w rozumieniu ustawy Prawo spółdzielcze albo spółdzielnia rolników w rozumieniu ustawy o spółdzielniach rolników, których przedmiotem działalności jest:
- wytwarzanie energii elektrycznej lub biogazu, lub biogazu rolniczego, lub biometanu, lub ciepła w instalacjach odnawialnego źródła energii,
- obrót nimi lub
- ich magazynowanie,
dokonywane w ramach działalności prowadzonej wyłącznie na rzecz tych spółdzielni oraz ich członków.
Spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem osób fizycznych (min. 10 os.) lub prawnych (min. 3 os.), o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą.
- Spółdzielnia posiada osobowość prawną.
- Jej funkcjonowanie reguluje statut.
- Spółdzielnia działa przez swoje organy.
- Członkami spółdzielni (spółdzielcami) mogą być osoby fizyczne lub osoby prawne.
- Kwestia udziału w spółdzielni jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej (m.in. spółki osobowe, wspólnota mieszkaniowa, stowarzyszenie zwykłe).
Status spółdzielni energetycznej mogą otrzymać podmioty zarejestrowane jako spółdzielnie w Krajowym Rejestrze Sądowym, prowadzące działalność na obszarze gminy wiejskiej lub miejsko-wiejskiej lub na obszarze nie więcej niż 3 tego rodzaju gmin bezpośrednio sąsiadujących ze sobą.
Spółdzielnia energetyczna w przypadku, gdy przedmiotem jej działalności jest wytwarzanie, powinna umożliwić pokrycie w ciągu roku nie mniej niż 40% potrzeb własnych (poboru energii elektrycznej) spółdzielni energetycznej i jej członków. Energia wytwarzana musi pochodzić z instalacji odnawialnego źródła energii, której łączna moc zainstalowana nie może przekroczyć 10 MW. Wyżej wskazane warunki stanowią podstawę umieszczenia spółdzielni w rejestrze prowadzonym przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR).
Wymogi/kryteria, których spełnienie umożliwi rozpoczęcie obsługi spółdzielni energetycznej przez podmiot zobowiązany (spółka obrotu)
Spółdzielnia energetyczna w chwili zgłoszenia się do wybranego sprzedawcy energii elektrycznej powinna posiadać wpis
w wykazie prowadzonym przez Dyrektora Generalnego KOWR.
W celu zapewnienia poprawnego rozliczenia wszyscy członkowie spółdzielni energetycznej powinni posiadać:
- aktywne umowy kompleksowe z tym samym sprzedawcą energii elektrycznej,
- umowy rozliczane na podstawie jednomiesięcznego okresu rozliczeniowego,
- liczniki zdalnego odczytu (LZO),
- poprawne formy rozliczenia umowy, zatem w przypadku prosumenta konieczna będzie rezygnacja z rozliczeń prosumenckich w celu zmiany na rozliczenia dla Odbiorcy z mikroinstalacją.
Zatwierdzenie w wykazie spółdzielni energetycznych
Zgodnie z art. 38f ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. z 2023 r. poz. 1436, z późn. zm.), spółdzielnia energetyczna może podjąć działalność w zakresie wytwarzania energii elektrycznej lub biogazu, lub biogazu rolniczego, lub biometanu, lub ciepła, w instalacjach odnawialnego źródła energii, stanowiących własność spółdzielni energetycznej lub jej członków, po zamieszczeniu jej danych w wykazie spółdzielni energetycznych, prowadzonym przez Dyrektora Generalnego KOWR.
Po uzyskaniu zatwierdzenia w wykazie spółdzielni energetycznych, spółdzielnia energetyczna jest zobowiązana do:
informowania Dyrektora Generalnego KOWR o każdej zmianie danych zawartych we wniosku oraz o zakończeniu lub zawieszeniu wykonywania działalności w terminie 14 dni od dnia zmiany tych danych albo od dnia zakończenia lub zawieszenia wykonywania tej działalności, pod rygorem wykreślenia danych spółdzielni z wykazu spółdzielni energetycznych,
prowadzenia dokumentacji dotyczącej ilości energii elektrycznej lub biogazu, lub biogazu rolniczego, lub biometanu, lub ciepła wytworzonych oraz zużytych przez spółdzielnię energetyczną i jej członków, przekazywania Dyrektorowi Generalnemu KOWR sprawozdania rocznego z prowadzonej działalności, w terminie 60 dni od zakończenia roku kalendarzowego.