Spółdzielnia energetyczna

Lokalna energia
dla lokalnych potrzeb

Strona główna

Korzyści

dla społeczności lokalnych

 

 

  • poprawa sytuacji finansowej członków spółdzielni i ich rodzin

  • poprawa jakości życia gospodarstw domowych

  • budowanie relacji gospodarczych w ramach wspólnot lokalnych

  • poprawa jakości środowiska naturalnego

  • zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego regionu

  • tworzenie nowych usług i miejsc pracy na poziomie lokalnym

  • nowe szanse dla rozwoju rolnictwa

  • poprawa wizerunku i atrakcyjności turystycznej regionu

Aktualności

Jeżeli chcesz...

1.

zapewnić sobie stabilne dostawy energii elektrycznej z Twoim udziałem,

2.

zapewnić sobie stabilne dochody na przyszłość, o których współdecydujesz,

3.

współtworzyć potencjał energetyczny swojego regionu,

4.

tworzyć projekty wspierające rolnictwo w oparciu o czystą energię,

5.

współtworzyć lokalną społeczność aktywną gospodarczo,

O inicjatywie

Działania edukacyjne Stowarzyszenia im. Prof. Żmijewskiego realizowane są wśród gmin miejskich i miejsko-wiejskich w Polsce.
Są to nie tylko obszary wymienione w Ustawie o OZE, do których kierowane są rozwiązania z zakresu spółdzielni energetycznych, ale przede wszystkim obszary, które pod względem m.in. stanu infrastruktury energetycznej i społecznej wymagają systemowego wsparcia.

Celem Stowarzyszenia jest nie tylko wsparcie rozwoju spółdzielni energetycznych czy ducha spółdzielczości, ale także m.in. określenie społeczno-gospodarczych uwarunkowań tworzenia spółdzielni energetycznych w Polsce oraz zdiagnozowanie „wąskich gardeł”, które mogą wystąpić podczas rozwoju spółdzielni energetycznych w Polsce i tym samym wpracowywanie rozwiązań w tym zakresie.

Dowiedz się więcej

 

 

Foto

Krzysztof Żmijewski
Krzysztof Żmijewski (fot. Stowarzyszenie im. Prof. Żmijewskiego)

prof. Krzysztof Żmijewski - Inicjator ruchu na rzecz spółdzielni energetycznych w Polsce.

Założyciel i wieloletni Przewodniczący Rady Programowej Stowarzyszenia na rzecz Efektywności (od 2018 roku Stowarzyszenia na rzecz Efektywności im. Prof. Krzysztofa Żmijewskiego). Wybitny ekspert w zakresie energetyki, autor i współautor dwóch ustaw w obszarze energetyki: Ustawa o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych i Ustawa o efektywności energetycznej. Odznaczony Orderem Odrodzenia Polski Polonia Restituta za wybitną służbę dla narodu w dziedzinie efektywności energetycznej. Profesor Politechniki Warszawskiej, poeta, społecznik.

O potrzebie powstania spółdzielni energetycznych oraz lokalnych struktur energetycznych mówił już prof. Krzysztof Żmijewski podkreślając, że mogą być one:

  • sposobem na zażegnanie problemu związanego z niedoborem energii (szansa szczególnie dla obszarów wiejskich oraz wiejsko-miejskich)
  • ważnym elementem szeroko rozumianej energetyki rozproszonej
  • optymalnym narzędziem wykorzystania lokalnej infrastruktury energetycznej i okołoenergetycznej
  • niedrogim źródłem dostaw energii i gwarantem ograniczenia przerw w jej wahań i dostawach

W 2014 roku w ramach działalności statutowej Stowarzyszenia na rzecz Efektywności pod kier. merytorycznym prof. Żmijewskiego oraz operacyjnym Prezesa Rafała Czaji zorganizowany został pierwszy cykl zagranicznych wyjazdów studyjnych, których celem było poznanie ram prawnych i organizacyjnych funkcjonowania spółdzielni energetycznych w krajach zachodnich - Dania, Niemcy, Austria. Współinicjatorem wyjazdów było Ministerstwo Rolnictwa.

Efektem cyklu wyjazdów było m.in. opracowanie prostego modelu rozwojowego energetyki lokalnej z udziałem społeczeństwa, a także wprowadzenie terminu "Spółdzielnia Energetyczna"  do polskiej regulacji, tj. w ustawie z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii.

Kolejnymi efektami zaangażowania Stowarzyszenia było m.in. wypracowanie kierunków zmian w Ustawy o OZE, Ustawie Prawo Energetyczne, a w tym ostatnie zmiany, które weszły w życie w dniu 1 października 2023 r.

Stowarzyszenie im. Prof. Żmijewskiego jest animatorem rozwoju spółdzielni energetycznych w Polsce jako jedyny niezależny podmiot pozarządowy, współpracując merytorycznie od wielu lat z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa oraz Krajową Radą Spółdzielczą.

Pracami Stowarzyszenia od początku jego powstania, tj. od 2006 roku kieruje Rafał Czaja


Rafał Czaja 
(fot. Stowarzyszenie im. Prof. Żmijewskiego)

Nasz zespół

Grzegorz Maśloch
dr inż.
Grzegorz Maśloch
Kierownik Projektu
Stowarzyszenie na rzecz Efektywności im. prof. Krzysztofa Żmijewskiego
Rafał Czaja
mgr
Rafał Czaja
Koordynator ds. współpracy z administracją publiczną
Stowarzyszenie na rzecz Efektywności im. prof. Krzysztofa Żmijewskiego
Tomasz Marzec
mgr
Tomasz Marzec
Ekspert w zakresie spółdzielni energetycznych i OZE na obszarach wiejskich
Arkadiusz Mikołajczyk
mgr inż.
Arkadiusz Mikołajczyk
Audytor, ekspert Stowarzyszenia w zakresie efektywności energetycznej
Katarzyna Brona
Katarzyna Brona
Stowarzyszenie na rzecz Efektywności im. prof. Krzysztofa Żmijewskiego
Natalia Aleksiejuk
inż.
Natalia Aleksiejuk
Stowarzyszenie na rzecz Efektywności im. prof. Krzysztofa Żmijewskiego

Regulacje prawne

Spółdzielnia energetyczna:

Spółdzielnię w rozumieniu ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2018 r. poz. 1285 oraz z 2019 r. poz. 730, 1080 i 1100) lub ustawy z dnia 4 października 2018 r. o spółdzielniach rolników (Dz. U. poz. 2073), której przedmiotem działalności jest wytwarzanie energii elektrycznej lub biogazu, lub ciepła, w instalacjach odnawialnego źródła energii i równoważenie zapotrzebowania energii elektrycznej lub biogazu, lub ciepła, wyłącznie na potrzeby własne spółdzielni energetycznej i jej członków, przyłączonych do zdefiniowanej obszarowo sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV lub sieci dystrybucyjnej gazowej, lub sieci ciepłowniczej;”.

Regulacje w aktach prawnych:

  • Ustawa
    prawo spółdzielcze

    Ustawa prawo spółdzielcze

  • Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw

    Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw

Coin

Rys historyczny

Za początek polskiej spółdzielczości uznaje się dzień 11 kwietnia 1816 r., wówczas to Stanisław Staszic podpisał statut Towarzystwa Rolniczego Hrubieszowskiego. Inicjatywa Staszica nazwana została po prostu Towarzystwem, a przedsięwzięcie posiadało wiele cech przypisywanych później „właściwym spółdzielniom”.

Cechy te to: łączenie funkcji społecznych z działalnością gospodarczą, struktury samorządowe, samopomoc, solidarność członków, prowadzenie działań opiekuńczych oraz edukacyjnych. Staszic swoim Towarzystwem wyprzedził o niemal 30 lat powołanie w 1844 roku Roczdelskiego Stowarzyszenia Sprawiedliwych Pionierów uznawanego powszechnie za pierwszą na świecie spółdzielnię, a o 45 lat powstanie Towarzystwa Pożyczkowego dla Przemysłowców miasta Poznania uważanego za pierwszą spółdzielnię na ziemiach polskich. Na ziemiach polskich (pod Zaborami) spółdzielczość rozwijała się, działając w ramach regulacji prawnych państw zaborczych, a do najbardziej prężnie funkcjonujących ówcześnie spółdzielni należały: Wielkopolskie banki ludowe od 1861 r., Spółdzielnie spożywców w Królestwie od 1869 r., Galicyjskie Kasy Stefczyka od 1891 r. Do ruchu spółdzielczego włączali się najwybitniejsi działacze społeczni i gospodarczy oraz środowiska inteligenckie.

W II RP kluczowym aktem prawnym umożliwiającym rozwój spółdzielni była Ustawa z dnia 29.10.1920 r. o spółdzielniach, uważaną ówcześnie za jedną z najbardziej postępowych w Europie. Po 1945 r. warunki funkcjonowania spółdzielczości podporządkowano ówczesnej polityce państwa. Po zmianie ustrojowej lat 90-tych spółdzielczość zaczyna wracać na dawne tory.