Historia powstania spółdzielni energetycznej „Biodar” w Ustroniu Morskim to przykład odwagi, innowacyjności i determinacji.
Jej początki sięgają 2012 roku, kiedy to decyzją starosty zamknięto lokalne składowisko odpadów komunalnych. Gmina stanęła wówczas przed dylematem – jak zagospodarować dużą, zrekultywowaną powierzchnię terenu w sposób, który przyniesie mieszkańcom korzyści i nie zmarnuje potencjału tego miejsca.
– „Zaczęło się to wiele lat temu, w roku 2012. Gmina Ustronie Morskie została zmuszona do rekultywacji nieczynnego wysypiska. Pojawiło się wiele pomysłów na zagospodarowanie tego terenu, ale przywrócenie mu wyłącznie walorów przyrodniczych nie było wystarczające” – wskazuje Piotr Byczkowiak, Prezes spółdzielni energetycznej „Biodar”.
Wówczas narodził się pomysł budowy farmy fotowoltaicznej. Ówczesne władze gminy, zainspirowane ideą odnawialnych źródeł energii, postanowiły pójść o krok dalej – przekształcić nieużytek w źródło czystej energii, która będzie służyć lokalnym potrzebom.
Proces inwestycyjny został podzielony na kilka etapów:
-
Opracowanie dokumentacji projektowej – wspólnie dopracowanej z wykonawcą.
-
Likwidacja wysypiska – jako pierwszy, niezbędny krok do dalszych działań.
-
Budowa instalacji fotowoltaicznej – finalnie powstała farma o mocy niemal 1 MW.
Jeszcze przed uruchomieniem farmy toczyły się intensywne dyskusje dotyczące zagospodarowania wyprodukowanej energii. Już w 2014 roku lokalne władze myślały o modelu bilansowania energii na potrzeby gminy – rozwiązaniu znanym dziś ze spółdzielni energetycznych. Niestety, brak odpowiednich przepisów uniemożliwiał wówczas realizację tej idei.
Jak wskazuje dr inż. Grzegorz Maśloch – Wiceprezes Stowarzyszenia im. Prof. Żmijewskiego i pracownik Katedry Ekonomiki i Finansów Samorządu Terytorialnego:
– „Wejście w życie Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 23 marca 2022 r. w sprawie dokonywania rejestracji, bilansowania i udostępniania danych pomiarowych oraz rozliczeń spółdzielni energetycznych, było niezwykłym momentem umożliwiającym samorządom jeszcze lepszą realizację zadań rozwojowych w obszarze energetyki lokalnej. Wizja Ustronia Morskiego, o lokalnym wykorzystaniu własnej energii, minimalizując opłaty i wykorzystując istniejącą infrastrukturę sieciową lokalnej spółki dystrybucyjnej, mogła w końcu zostać zrealizowana! Jest to doskonały przykład myślenia strategicznego, które na ówczesny czas wyprzedzało istniejące regulacje.”
Aby w tamtym czasie funkcjonować, koniecznym było działania jak inne podmioty (wytwórcy) na rynku energii, czyli sprzedaż energii oraz zarządzanie procesem poprzez spółkę celową. Tak narodziła się spółka „Gminna Ustronie Morskie”.
Jej zadania objęły trzy główne obszary:
-
usługowy – zarządzanie licznikami i infrastrukturą,
-
produkcyjno-techniczny – nadzór nad produkcją i dystrybucją energii,
-
sprzedażowy – sprzedaż energii do sieci i klientom zewnętrznym.
Oprócz działalności operacyjnej, gmina i spółka od samego początku angażowały się w działania edukacyjne dla innych samorządów i inwestorów zainteresowanych budową instalacji OZE.
– „Nasza farma była pierwszą realizowaną na zrekultywowanym wysypisku śmieci. Otrzymywaliśmy mnóstwo zapytań, dlatego aktywnie wspieraliśmy innych, dzieląc się doświadczeniem, aby realizowali podobne przedsięwzięcia” – mówi prezes spółdzielni.
Z Panem Prezesem Byczkowiakiem współpracujemy merytorycznie od 2022 roku, data nie jest przypadkowa, bo faktycznie oczekiwanie na wejście w życie Rozporządzenia, o którym mówi dr Maśloch, umożliwiło zaangażowanie się Stowarzyszenia im. Prof. Żmijewskiego w zbudowanie optymalnej dla gminy struktury spółdzielni energetycznej, wykorzystując wszystkie atuty na rzecz społeczności lokalnej a także, dzielenie się wiedzą i doświadczeniami Ustronia w pracach statutowych naszej organizacji.
Cieszymy się ogromnie, że inicjatorzy spółdzielni energetycznych, kierują swoje kroki, do Ustronia, bo faktycznie fachowa i unikalna wiedza, a przede wszystkim duch samorządności są w spółdzielni „Biodar” na najwyższym poziomie w Polsce. Więc po raz kolejny Ustronie Morskie jest liderem, tym razem w obszarze doskonale zdefiniowanej spółdzielczości energetycznej.
